100 Yılın Ötesinde Ekim Devrimi ve Türkiye

Rusya'da işçi-köylü-asker Sovyetlerinin Bolşeviklerin öncülüğünde iktidara gelmesiyle sonuçlanan Ekim Devrimi, yirminci yüzyılın en önemli toplumsal-tarihsel gelişmelerinden biridir. Cihan Harbi sürerken patlak veren devrim süreci, Rusya İmparatorluğu'nun çöküşüne ve savaştan çekilmesine yol açtı. Bu gelişme geçici olarak Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu için elverişli koşullar yarattı ancak daha sonra bunlar da Avusturya-Macaristan ile birlikte Dünya Savaşı neticesinde çöken imparatorluklar arasında yer aldı. Bolşeviklerin umutlarını bağladığı Alman devrimi ve Macaristan Sovyet hükümetinin yenildiği sıra ada, yağı bir iç savaş sürecinden geçen Rusya'nın güneyinde önemli gelişmeler yaşanıyordu. Milli mücadelenin sömürgecilik ve emperyalizm bir karaktere sahip olduğu iddiasını kimi zamanlar daha fazla ön plana çıkaran Ankara hükümeti ve başta Enver olmak üzere politik faaliyetlerini yurtdışında sürdüren İttihatçılar, Bolşeviklerle temas halindeydi. Mili mücadele dönemi aynı zamanda Türkiye komünist hareketinin Bolşevikler ve Komintern ile bağlantı halinde şekillenmesi açısından çok önemli bir aşamaydı. Bu derlemede bir araya getirdiğimiz yazılar Ekim Devriminin yarattığı özgün bağlamın gerek Türkiye'nin ve gerek Türkiye komünist hareketinin kuruluş sürecine olan etkilerini ele almaktadır.